Sağlıklı saçlar için ön koşul; protein ve vitamin gereksinimini karşılayan düzenli bir beslenme ve genel sağlık kurallarına uygun yaşam tarzıdır. Saçlarımız, vücudumuzun diğer yapıları gibi vücudumuzda olan fizyolojik ve psikolojik değişimlerden; çevresel faktörlerden direkt olarak etkilenirler. Kötü beslenme, aksayan yaşam tarzı belirtilerini hemen saçlarımıza yansıtır. Ayrıca şefkatli bir bakım, ihtiyaçlarına yönelik uygun kozmetik yaklaşımla da yaşam süresi uzatılabilir ve daha sağlıklı bir görünüme kavuşabilir.
Sağlıklı saç, yumuşak, parlak ve etrafını sıkıca saran kütikül pulları nedeni ile kolay şekil alır. Saçın yıpranması terimi; bir takım kozmetik uygulamalara bağlı olarak saçın yapısında oluşan değişiklikleri ifade eder. Günlük yaşantımız içinde tarama, fırçalama ve kurutma gibi travmatik uygulamalar; güneş, hava kirliliği, yanlış ürün kullanımı ve saç yapısını ve rengini değiştiren uygulamalar gibi dış faktörlerin etkisi ile saç teli ve saç derisi etkilenir, hasar görebilir.
Saç bakımı için tavsiyeler;
Beslenme alışkanlığı: Beslenme, saç telinin sağlığı, yaşam döngüsü ve saçlı derinin sağlığı üzerinde önemli rol oynar. Saçlarımız kan damarları yolu ile beslenir. Nasıl bir saç ve saçlı deriye sahip olmak istiyorsak ona göre beslenmemiz gerekir. Protein ve vitamin gereksinimini karşılayan dengeli ve düzenli diyetlerle beslenmeliyiz. Vitaminlerden A, B ve C’ yi, minerallerden de demir, iyot, folik asit, çinko ve bakırı yeterli miktarda tüketmek sağlıklı saçlar için oldukça önemlidir. Yumurta (anne sütünden sonra en kaliteli protein, biotin, demir, omega 3) balık (vitamin B12, omega 3, demir), ceviz (omega 3, çinko, selenyum), koyu renkli kırmızı meyve ve sebzeler önemli besin kaynaklarıdır. Kilo vermek için yapılan şok diyetler, saçların sağlığını bozar. Eğer diyet yapıyor, dengeli beslenemiyorsanız mutlaka saç sağlığı için üretilmiş, beslenme destek tabletleri kullanın. Bu ürünler, saçın yapısına katılan keratin, sistin, B vitaminleri gibi maddeleri, saçın ihtiyacı olan miktarlarda sağlar.
Tarama ve fırçalama: Acele ve zorlayıcı tarama ya da fırçalama, karışmış saçları düzeltmekten daha çok, saçta yıpranmaya ve kopmalara yol açar. İnce dişli, plastikten yapılmış taraklar, elektriklenmeye yol açarak saçta gerilmelere ve kopmalara neden olur. Geniş aralıklı doğal maddelerden yapılmış yumuşak fırçalar ya da kemik, ahşap veya metalden yapılmış geniş dişli taraklar kullanın. Saçları küçük parçalara bölerek tarayın. Saçı ıslakken fırçalamayın. Kırılma ve kopmalara neden olur. Yıkama işleminden önce tarayın. Yıkamadan sonra, havluyla nemi alınmış saça yapılandırıcı serum uygulayın. Saç tamamen kuruduktan sonra tarayın
Saç yıkama sıklığı: Saç uzunluğu, kültür, cins, sosyal baskılar, ekonomik durum ve kişisel tercihlere göre, saç yıkama sıklığı değişebilir. Saç, en fazla günde bir kez, en az haftada bir kez yıkanmalıdır. Saçı sık yıkamak ya da temizlik, saçı dökmez. Saç tipinize uygun şampuanlar kullanarak, saçlarınızı her gün bile yıkayabilirsiniz. Ancak, uygun olmayan şampuanlar ile saçları sık yıkamak, saçın kurumasına, elektriklenmesine ve parlaklığını kaybetmesine neden olur. Bu amaçla kullanılmak üzere sık yıkamak için uygun “günlük şampuanlar” geliştirilmiştir.
Saçı kurutmak: Saçlarınızı, havluyla nazik bir şekilde kuruladıktan sonra, kendi halinde kurumaya bırakın. Kurutmanız gerekiyorsa, saç kurutma makinenizin en düşük ayarını kullanın. Saçı tam olarak kurutmayın; biraz nemli bırakın. Saç kurutma makineleri ile 15-30 cm.den daha yakın mesafede ve yüksek ısılarda yapılan kurutmalar, saç tellerinde kırılmalara yol açarak saç dökülmesine neden olur.
Saç renginizi değiştirmek mi istiyorsunuz? Boya yapmadan önce saçınızı birkaç gün yıkamayın. Deri üzerinde birikmiş olan yağ salgısı, saçı ve deriyi kimyasal maddelere karşı koruyabilir. Bitkisel ve eczanede satılan boyaları seçin.Saç renginizi fazla açmadan, doğal saç renginize yakın tonları tercih edin. Saç rengini açmak için birkaç kimyasal işlem gerekir. Bu işlemler, saçın yapısını değiştiren ve zayıflatan bir işlemdir. Boya yapıldıktan sonra, saçlarınızın uçlarını kestirin. Boyama işlemi sonrası, özellikle ince telli saçlarda, saçın uç kısımlarında çatallaşma ve kırılmalar olabilir. Doğal rengi beyaz olan saçlar da koyu renge boyanmamalıdır. Bu durumda dipten çıkacak saçlar çok daha fazla göze çarpar. Saçlar seyrek olduğunda, doğal renginden iki ton daha açık renge boyamak kusurları örter. Boyanan renk, kafa derisine ne kadar yakın olursa, saç o kadar sık gözükür. Kızıl tonlar yoğun ve parlak renkler olduğu için, diğer boyalara göre daha çok akar. Bu durumda, saç boyandıktan sonra rengi destekleyen ürünler kullanın.
Saç spreyleri, jöleler ve köpükler, saç diplerinin kurumasına neden olur. Bu ürünleri, saç diplerine gelmeyecek şekilde, saçın ucuna uygulayın. Mutlaka akşamları saçlarınızı yıkayın. Şampuan kullanmadan, ılık suyla durulayarak, saçlarınızı bu ürünlerden arındırabilirsiniz. Temizlenmezse, sertleşen saç telleri yastığa sürtünme ve taramayla kolayca kırılır.
Saç stili: Saçlarınızı serbest şekilde kullanılabilecek, size yakışan güzel bir kesim, daha canlı ve dolgun gösterir. Saçlarınızı sıkı şekilde toplamayın (atkuyruğu, topuz, sıkı tokalar vb). Gerilme ve çekiştirme saçların kırılmasına ve zamanla kalıcı saç dökülmelerine yol açar.
Güneş ışınları: Ultraviyole, kıl gövdesinde birçok istenmeyen değişikliklere neden olur. Bunlar; kuruma, gücünde azalma, renk ve parlaklık kaybı, sertlik, kırılmalar, uçlarının çatallaşmasıdır. Boyalı saçlarda, rengin açılmasına, donuk ve mat bir görünüm almalarına yol açar. Ayrıca güneş saçlardaki kızıl tonları ortaya çıkardığı için saçlarda istenmeyen bir bakırlaşmaya neden olabilir.
Güneş ışınlarından korunmanın en iyi yolu bu amaçla üretilmiş güneş filtresi içeren kozmetiklerden faydalanmak ve saçları şapka ya da örtüyle korumaktır.
Havuz, deniz ve yağmur suyu saç telinde harabiyete neden olur. Yağmur suyunun Ph’ı ve kirletici içeriği; deniz ve havuz suyunun mineralleri saçta kurumaya neden olur, mutlaka saç durulanıp, şampuanlanıp ardından condisyoner kullanılmalıdır.
Hasarlı ve işlem görmüş saçların bakımı için dermatologunuzdan yardım alın.
