Cildiniz İçin En Uygun Nemlendiriciyi Hangisidir? Cildinize sürdüğünüz her nemlendirici “nemlendirici” midir?
“Cildim için ‘en iyi nemlendirici’ hangisidir?” Bir dermatolog olarak bana en çok sorulan sorulardan biridir bu. Ancak, yanıtı o kadar çok farklı değişkene bağlıdır ki bu yüzden “en iyi nemlendirici” diye bir tanımlama ne yazık ki yok.
Her derde deva, ideal, her cilde uygun, mucize bir nemlendirici bulabilmek zordur. Cildinizi iyi hissetmeniz bile yeterli bir yararlılık olarak kabul edilebilir.
En iyi nemlendirici; günlük kullanabileceğiniz, cilt tipinize, bütçenize, zamanınıza en uygun, cildinizi en rahat hissettiğiniz nemlendiricidir. Cildinizin nemlendirici gereksinimi -tıpkı giysileriniz gibi- iklim farklılıkları, olumsuz çevresel şartlar, sosyal yaşantınız, bütünsel sağlığınız, beslenme düzeni ve uyku durumunuza göre günlük olarak değişebilir. Bu nedenle, cildinizi iyi analiz edip, onu dinleyip, gereksinimlerine göre belirlemelisiniz. Ayrıca, hangi nemlendiriciyi kullanırsanız kullanın, en iyi aktif içerikli nemlendiriciyi kullanın; doğru şekilde ve doğru zamanda kullanmazsanız üründen yeterli etkinliği sağlayamazsınız.
Cildinizi nasıl nemlendirmelisiniz?
Nem, cildin biyolojik, gençlik sermayesidir. Sağlıklı, lekesiz, ışıltılı bir cilt, cildin alt tabakasındaki nem, yani su içeriği üzerine kurulmuştur. Sağlıklı bir cildin su içeriği yüzde 15-20 oranında olmalıdır. Cilt susuz kaldığında -tıpkı kurumuş toprak gibi- hiçbir tedaviden yarar göremez; kurur, çatlar, pullanır, kaşınır, kızarır. Enfeksiyondan egzamaya ve erken yaşlanmaya kadar etkiler gösterir. Tükettiğiniz su, cildinizi içten dışa nemlendirebilir, yumuşak ve dolgun görünmesini sağlayabilir. Ancak, cildin su içeriği-nemi- yalnızca içtiğiniz suyun miktarı ile ilgili değildir. İçilen bu suyun ciltte kalabilmesi, dış ortama buharlaşmasının engellenmesine bağlıdır. Bunun için cildin nemlendirilmesinde dıştan nemlendirici kremler kullanılmalıdır.
Nemlendiriciler, ciltte hangi işlevleri görür?
Nemlendiriciler, cildin yüzeyinde oluşturdukları ince film tabakasıyla koruyucu bir manto görevi görürler. Tıpkı cildin doğal bariyer fonksiyonunu oluşturan lipitlerin (seramid, kolesterol, yağ asitleri gibi) ve doğal nemlendirici faktörün (üre, laktik asit, amino asitler gibi) yapısına benzer ve bu yapıyı desteklerler. Temel görevleri cilde nem sağlamak, nem kaybını önlemek ve nemi mümkün olan en uzun sürede ciltte tutabilmektir. Ayrıca çevresel etmenler; havadaki kir, toz, diğer küçük partiküller, alerjenler, mikroorganizmalara karşı cildinizi korurlar. Geçici estetik düzelme sağlarlar. Cildin su oranını arttırdıkları için hafif şişmeyle ince kırışıklıklarda azalma olur. Cilt üzerindeki hücreler arası boşlukları, çatlakları doldurarak cilde parlak ve pürüzsüz bir görünüm verirler. Özellikle gece kullanılan ürünler, gece boyunca ciltte kalır; vücudumuz dinlenirken, kuruluk ve hasarları onarırlar. Nemlendiriciler günlük bakım ürünleridir; üretici firmalar ne derse desin, nemlendiricilerin kırışıklıkları kalıcı olarak yok etme ihtimali yoktur. Kırışıklıkların giderilmesi “yaşlanma önleyici” tedavilerle mümkündür.
Cildinize sürdüğünüz her nemlendirici “nemlendirici” midir?
Hayır, nemlendirici değildir! Sürdüğünüz krem, losyon, yağ, jel, balsam ve benzeri ürünlerin “nemlendirici” olabilmesi için cildin bariyer tabakasını koruyup desteklemesi, cildin su tutma kapasitesini artırması, ciltten suyun buharlaşmasını azaltması, cildin yumuşak, parlak, pürüzsüz görünümde olmasını sağlaması gereklidir. Bu amaçla, kullandığınız ürün, üç özellikte aktif bileşen içermelidir.
Temel nemlendiriciler
Humektan nemlendiriciler; dış ortamdaki veya ciltteki suyu mıknatıs-sünger gibi çekerek, ciltte suyu tutan maddelerdir. En çok bilinenleri hiyalüronik asit, seramid, bal ve gliserindir. Nemli bir iklimde, nemli bir cilde uygulandığında maksimum etkinlik gösterirler. Düşük nemli, kuru bir havada ve kuru bir cilde uygulandığında ise cildin alt tabakalarından suyu çekerek deri kuruluğunun artmasına neden olabilirler. Bu durumu engellemek için yapılarında örtücü nemlendiricilerin bulunması ve nemli cilde uygulanmaları gerekir. Tek başına humektan içerikler, yağlı ciltler için uygundur. Çünkü yağlı ciltlerdeki doğal sebum içeriği, cilt yüzeyinde suyun buharlaşmasını önleyen doğal örtücü nemlendirici etkisi yaratır.
Emolyent nemlendiriciler; cildi yumuşatmak amacıyla kullanılan yağlardır. Cildin bariyer bütünlüğü bozulduğunda; kepeklenme, pullanma olduğunda ya da pürüzlü hissedildiğinde etkilidirler. Cilt yüzeyinde kolayca dağılarak, dökülen cilt hücrelerinin, çatlakların aralarını doldururlar. Sıklıkla kullanılan bitkisel yağlar (zeytinyağı, badem yağı, susam yağı, Hindistan cevizi yağı, argan yağı gibi) bu gruptadır. Yağ içerikleri ne kadar yüksekse o kadar etkilidirler.
Cildin nemi-su içeriği ile ilgileri yoktur; cilde nem vermezler, hücreler arası boşlukları doldurarak yumuşatıcı etki sağlarlar. Bu nedenle, tek başına kullanımları yeterli değildir. Okluziv ve/veya humektan aktif içerikli bir nemlendirici üzerine son ürün olarak kullanılabilirler.
Okluziv nemlendiriciler; cildin üzerini yarı geçirgen bir streç film gibi kaplayarak su kaybını önler ve/veya azaltırlar. Kuru ciltler için en çok bilinen, örtücü nemlendirici aktif bileşenler vazelin, silikon, mineral yağlar, bal mumu ve skualendir. Geniş gözenekli, karma, yağlı ciltler için uygun değildir; gözenekleri tıkayıcı etki yaparlar. Okluzivler, cilde nem sağlamazlar, yalnızca örterek mevcut nemi korurlar. Bu nedenle, nem çekici aktif bileşenlerle birlikte kullanılmaları ve nemli cilde sürülmeleri gerekir.
İdeal bir nemlendiricide hem cilde suyu çekip tutan hem de suyun ciltten buharlaşmasını önleyen örtücü bileşenler bulunmalıdır. Ne yalnızca cilde suyu çeken ve tutan aktif bileşenler ne de örtücü bileşenler yeterli nemlendirme sağlamaz. Formülünde, tutulan suyun ortamdan uzaklaşmaması ya da örtülen ciltte suyu çekip tutacak ikinci bir aktif bileşen olması gerekir. Çok sıklıkla kullanılan ve yalnızca örtücü özellikte olan; vazelin, reçeteli-ödeme kapsamına giren kremler veya yumuşatıcı bitkisel yağlar nemlendirici değildir. Sürüldükleri zaman yumuşaklık verebilirler, ancak nem tutucu özellikleri yoktur ve cildin su tutma kapasitesini artırmazlar.
Cildiniz için doğru nemlendiriciyi nasıl seçmelisiniz?
Nemlendiriciler, cilt bakımının önemli bir parçasıdır. Hangi tür cilde sahip olursanız olun, nemlendirici kullanılmalıdır. Nemlendirici seçiminde, etiketler kontrol edilmelidir.
-
Cildiniz kuruysa, yeterince yağ üretemez. Vazelin benzeri örtücü özelliği fazla olan kalın, yağlı kremler, balsam şeklinde nemlendiriciler kullanın. Hiyalüronik asit, seramid, dimetikon, gliserin, bal gibi içerikler arayın.
-
Cildiniz normalse, nem çekici içeren su bazlı karışımlar kullanın. Krem veya losyon şeklindeki ürünleri tercih edin.
-
Cildiniz yağlıysa, tamamen yağsız (oil-free) veya yağ oranı çok düşük hafif nemlendiriciler kullanın. Bazen yağ oranını dengeleyen (oil-control) ürünler de gerekebilir. Bu ürünlerin içinde pudra ve kil gibi yağ emici maddeler vardır.
-
Cildiniz karmaysa, T bölgesine çok gerekmedikçe nemlendirici uygulamayın; yüzün kalan kısımlarına, su çekici yağlı olmayan losyon, jel tipinde nemlendiriciler kullanın.
-
Cildiniz hassassa, alerjik olmayan ve kokusuz bir nemlendirici kullanın. Etiketinde bileşenleri az olan bir nemlendirici seçin. Daha az bileşen daha az risk oluşturur. Nemsiz ya da su kaybetmiş bir cilde sahip iseniz yeterince yağ üretimi vardır, ancak cilt suyu tutamaz. Yine, su çekici ve örtücü özellikte nemlendiriciler kullanın.
-
Bariyer onarımı için ise seramid, kaplan otu (Centella asiatica), niasinamid/B3 vitamini, propolis gibi aktif içerikli nemlendiriciler kullanılabilir.